ป๊อกเด้ง คืออะไร?

ป๊อกเด้ง หรือ ป๊อกแปดป๊อกเก้า คือ เกมพนันไพ่ชนิดหนึ่ง การเล่นนั้นจะมีทั้งฝั่งของเจ้ามือและลูกมือหรือขา กติกาคือจะต้องมีแต้มสูงกว่าเจ้ามือ แต้มสูงสุดคือ 9 แต้ม การเล่นต่อรอบไม่เกิน 5 นาที สามารถเล่นทีละหลายคนตั้งแต่ 2 ถึง 17 คน

ส่วนใหญ่มักเห็นการเล่นไพ่ป๊อกเด้งตามงานประเพณีต่าง ๆ เช่น งานบวช งานแต่ง หรือแม้กระทั่งงานศพ เพราะตามวัฒนธรรมไทยนิยมสังสรรค์กันในหมู่ญาติหรือเพื่อนที่มาร่วมในงาน และมักมีการเล่นพนันกันโดยเกมพนันที่นิยมคือ ไพ่ป๊อกเด้งและไฮโล

และปัจจุบันนี้ก็สามารถเล่นแบบออนไลน์ได้ ส่วนใหญ่จะใช้ชื่อ Pok Deng ตามภาษาไทย โดยจะมีวิธีการเล่นและกติกาที่ไม่ต่างกัน

ไพ่ป๊อกเด้ง ถ้าดูจากประวัติศาสตร์นั้นถือกำเนิดในประเทศไทย เราต้องแบ่งออกเป็น 2 เส้นทาง

เส้นทางแรก จากเกมพนันที่ชื่อ “แปดเก้า”  ซึ่งมีในพระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช 2478 ในหมวดบัญชี ก ลำดับที่ 5 การเล่นจะใช้ไพ่แบบสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดประมาณ 2 คูณ 8 เซนติเมตร เรียกว่าไพ่ผ่องไทยโดยได้ทำเลียนแบบไพ่ผ่องจีน แต่จะเขียนลายขึ้นมาใหม่ในแบบของไทยหรือสยามในยุคนั้น ปัจจุบันยังมีการผลิตเพื่ออนุรักษ์อยู่ และหาซื้อได้จาก โรงงานไพ่ กรมสรรพสามิต

เส้นทางที่สอง “ไพ่ป๊อก” มีต้นกำเนิดมาจากต่างประเทศ โดยมีการเล่าสืบต่อกันมาว่ามีต้นกำเนิดจากฮินดูสถาน ช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 7 ต่อมาในปี 1953 นายเกิง โกเนอร์ ชาวฝรั่งเศส เป็นบุคคลที่ได้ทำการยกระดับเกมไพ่นี้ให้มีความทันสมัยและน่าสนใจมากขึ้น ในอดีตได้มีการใช้วัสดุที่ทำมาจากพลาสติกหรือกระดาษแข็งและใหญ่เท่ากับฝ่ามือ และไพ่ป๊อกยังถูกใช้กันอย่างแพร่หลายในเกมพนันต่าง ๆ จนถึงปัจจุบัน

การหลอมรวม เมื่อมีการเข้ามาของไพ่ป๊อก จากการนำเข้ามาของชาวตะวันตก การเล่น “แปดเก้า” จึงเริ่มมีการใช้ “ไพ่ป๊อก” แทน ซึ่งใช้ง่ายและมีจำนวนไพ่ที่มากกว่าไพ่ผ่องแบบเดิม ซึ่งมีเพียง 32 ใบ แต่ไพ่ป๊อกมี 52 ใบ ชื่อ “ป๊อกแปดเก้า” ก็คือการเล่นพนันแปดเก้าโดยใช้ไพ่ป๊อก

การเล่นในแบบเดิม ผู้เล่นจะนั่งล้อมวงกันและจะวางไพ่ทั้งหมดคว่ำหน้าลงวางเป็นคู่ ๆ ทั้งหมด 16 คู่จากไพ่ 32 ใบ จากนั้นจะให้หยิบไพ่คนละ 2 ใบ ตามลำดับที่ตกลงหรือเจ้ามือกำหนด บางครั้งเจ้าจะใช้ลูกเต๋า 2 ลูกทอยว่าใครจะได้หยิบไพ่ก่อน เช่นทอดลูกเต๋าได้ 7 ก็นับจากขวามือของเจ้ามือไป 7 คน และคนที่ 7 นั้นจะได้หยิบไพ่ก่อนเป็นคนแรก จากนั้นคนทางขวามือของคนหยิบไพ่คนแรก จะได้หยิบไพ่เป็นคนที่สองและสามสี่ ตามลำดับไป จากนั้นทุกผู้เล่นจะทำการหงายไพ่

ส่วนกติกาการเล่นไม่ได้ต่างจากปัจจุบันมากนัก โดยหลักๆผู้เล่นหรือลูกมือต้องมีแต้มมากกว่าเจ้ามือถึงจะชนะ ถ้ามีแต้มรวมเกิน 10 ให้ตัด 10 ออกเหลือเฉพาะหน่วย

กติกาการเล่นที่เปลี่ยนไปจากอดีตโดยเห็นได้ชัดเจนคือ “การเด้ง” ซึ่งเริ่มมีในช่วงหลังจากการใช้ไพ่ป๊อกเข้ามาเล่นแทนไพ่ผ่อง โดยถ้าใครได้แต้มแปดหรือเก้าแล้วไพ่มีดอกเดียวกันก็จะได้เงินรางวัลมากขึ้น จึงเป็นที่มาของชื่อ “ป๊อกเด้ง” ที่มาจากเกม “ป๊อกแปดเก้า” นั่นเอง

กติกาการเล่นในปัจจุบันจะเป็นการตัดสินจากผลรวมทั้งหมดของไพ่ที่ถือ ซึ่งแต้มสูงสุดคือ 9 แต้ม หรือใกล้เคียงสุดก็จะเป็นผู้ชนะ เรื่มต้นที่ทางเจ้ามือจะทำการแจกไพ่ให้ผู้เล่นคนละ 2 ใบ และหากผู้เล่นไม่พอใจแต้มของตัวเองก็สามารถเรียกไพ่เพิ่มได้ กติกาคล้ายเกมบาคาร่า คือชนะที่แต้ม 8 หรือ 9 แต่จะมีการลำดับไพ่แบบโป๊กเกอร์ผสมอยู่ เช่น ตองและสเตรทฟลัช ซึ่งถือเป็นความพิเศษของเกมนี้คือ เป็นลำดับไพ่ที่ให้เงินรางวัลสูงสุดถึง 5 เท่า

วิธีวัดผลแพ้ชนะ

การเล่นป๊อกเด้งที่จะมีการวัดผล 2 ช่วง ได้แก่

• ช่วงไพ่ 2 ใบ คือ ผู้เล่นทุกคนจะต้องนำแต้มทั้งหมดมารวมกันด้วยการยึดหลักหน่วย ใครที่ได้ไพ่ป๊อก 9 หรือ 8 จะชนะกินรอบวง แต่หากเจ้ามือป๊อก 9 เช่นเดียวกับผู้เล่นก็จะต้องมีการวัดผลจากดอกอีกครั้ง ใครมีดอกใหญ่กว่าก็ชนะ แต่หากตัดสินไม่ได้บางวงจะใช้การจั่วไพ่เพิ่มอีกฝ่ายละใบ
• ช่วงไพ่ 3 ใบ คือ หากทำการแจกไพ่แล้วเจ้ามือยังไม่ป๊อกก็จะเล่นไพ่ 3 ใบ โดยจะเหลือแค่เจ้ามือกับผู้เล่นที่ไม่ป๊อกเท่านั้น โดยผู้เล่นทุกคนสามารถทำการเรียกไพ่ใบที่ 3 เพิ่มได้หรือจะไม่ขอก็ได้นั่นเอง

ไพ่แต่ละใบนั้นมีแต้ม หากว่าผู้เล่นได้รับไพ่ทั้ง 2 ใบแล้ว ให้เอาแต้มมาบวกกันเป็นแต้ม หากว่าเกิน 10 แต้มขึ้นไปก็จะนำแค่หลักหน่วยมาคิด โดยจะมีแต้มดังนี้

• A เท่ากับ 1 แต้ม
• 2-9  มีค่าตามเลขของหน้าไพ่
• 0 คือไพ่ที่ไม่มีแต้ม ได้แก่ 10, J, Q, K

อัตราได้เสีย ไพ่ป๊อกเด้ง

เป็นอัตราได้เสียจากวงไพ่ทั่วไป อาจเหมือนหรือแตกต่างในแต่ละวงไพ่ และอาจไม่เหมือนแบบออนไลน์ โดยเงื่อนไขต่างๆสามารถเปลี่ยนแปลงได้ โดยตกลงกันในวงก่อนเล่น

• ป๊อกแปด, ป๊อกเก้า ได้ x1 เท่าของเงินเดิมพัน คือชนะเดิมพันด้วยไพ่ 2 ใบ โดยมีแต้ม 8 หรือ 9 หากว่าได้ 9 แต้มและดอกเหมือนกัน เท่ากับจะเป็นป๊อกแปด หรือ ป๊อกเก้า 2 เด้ง
• 2 เด้ง ได้ x2 เท่า ของเงินเดิมพัน คือไพ่ในมือ 2 ใบมีดอกเดียวกัน แต้มเท่าไหร่ก็ได้แต่ต้องมีแต้มชนะเจ้า  สามารถชนะพร้อมป๊อกแปดหรือป๊อกเก้าได้
• 3 เด้ง ได้ x3 เท่าของเงินเดิมพัน คือไพ่ในมือ 3 ใบมีดอกเดียวกัน แต้มเท่าไหร่ก็ได้แต่ต้องมีแต้มชนะเจ้า
• ตอง ได้ x5 เท่าของเงินเดิมพัน คือแต้มไพ่ในมือที่มีเลขเหมือนกัน 3 ใบ
• สเตรทฟลัช ได้ x5 เท่าของเงินเดิมพัน คือไพ่ดอกเดียวกันที่เรียงลำดับไพ่อย่างลงตัว โดยจะไม่มีการนับผลบวกของแต้มไพ่
• ไพ่เรียง ได้ x3 เท่าของเงินเดิมพัน คือแต้มไพ่ที่มีตัวเลขเรียงกันแต่ไม่นับดอกเดียวกัน
• สามเหลือง ได้ x3 เท่าของเงินเดิมพัน คือแต้มไพ่ที่ประกอบด้วย J, Q, K ที่หากมีไพ่ทั้งสามในมือ ไม่จำเป็นต้องเรียงเช่น J, J, K หรือ Q, K, K ก็จะถูกเรียกว่า เหลือง บางครั้งจะเรียกไพ่เซียน
• ปกติ ได้ x1 เท่าของเงินเดิมพัน คือชนะเจ้ามือแค่แต้มไพ่ธรรมดาไม่มีอะไรพิเศษ ตามหัวข้อที่กล่าวมา

คำอื่นๆที่ใช้ในวงไพ่ป๊อกเด้ง

• บอด คือ แต้มที่ถืออยู่มีค่าเท่ากับ 0 และไม่นับรวมแต้มของสามเหลือง
• อยู่ คือผู้เล่นมีแต้มไม่ถึง 8 หรือ 9 แต่พอใจแต้มของไพ่ในมือแล้ว ไม่เรียกไพ่ใบที่ 3
• อมไพ่ การที่มีผู้เล่นหรือเจ้าทำการเก็บซ่อนไพ่เพื่อทำการสับเปลี่ยนไพ่ของตนเพื่อให้ชนะ
• ล้างไพ่ คือการที่ผู้เล่นในวงรู้สึกว่า มีใครคนใดคนหนึ่งชนะหรือแพ้เกินกว่าปกติ หรือรู้สึกว่ามีการอมไพ่หรือโกงเกิดขึ้น จะขอมติคนในวงทำการเรียกไพ่ทั้งหมดคืนแล้วทำการนับไพ่ แล้วทำการกระจายคละสลับไพ่บนพื้นหรือโต๊ะที่ใช้เล่น จากนั้นจะสับไพ่แล้วเริ่มเกมใหม่
• ตัดขา คือการแทรกผู้เล่นเพิ่มเข้าไปก่อนผู้เล่นที่ชนะบ่อย ๆ เป็นความเชื่อว่าขาที่แทรกเข้าไปใหม่จะชนะตาม
• ขาบ๊วย คือการเพิ่มผู้เล่นหรือเพิ่มขาเข้าไปหลังเจ้ามือ เป็นความเชื่อที่คิดว่าทำให้เจ้าแพ้มากขึ้น